फेरि युद्ध सुरु भयो त बुबा!
*******************"
बुबा! हजुरले दोस्रो विश्वयुद्धमा
झेलेको कथा
कथा झैँ लाग्थो
सुनी रहन्थौँ हामी
युद्ध कहिलेई नहोस भन्नु हुन्थ्यो
फेरि युद्ध सुरु भयो त बुबा!
बर्माको मचिना सहरमा
युद्धको बेलामा प्राण बचाउन
गोरु गाडामा आश्रय लिन जङ्गल तिर जाँदा
जापानी तोपको गोलाले
बमबहादुरको टाउको नै लागेको कुरा
हजुरले कामक्रिया जङ्गलमा नै गरेको भन्दै
रुनु हुन्थ्यो
फेरि युद्ध सुरु भयो त बुबा!
हजुरलाई जापानी फौजले
ब्रिटिश सेनाको गुप्तचर ठानी
रुखमा बाँधेर टुप्पी काटेको कथा
अनेकौ कथा रुँदै भन्नु हुन्थ्यो
चीन ,जापान र ब्रिटिश सबै फौजमा
काम गर्नु परेको कथा
युद्ध अब नहोस भन्नु हुन्थ्यो
फेरि युद्ध सुरु भयो त बुबा!
जापानले युद्ध हारे पछि
जेद्रो जापान सरेनडर नगर्ने पटक्कै
ब्रिटिश सेनाका तजि दाहाल बा ले
मकैबारीमा भोकले मकै खाँदै गरेका
तीनवटा जापानी सेनालाई
थ्री नट थ्री राइफलले
एक एक गोलीमा ठहरै मारेको दृष्यले
अनिद्रा ल्याउँछ भन्नु हुन्थो हजुर
फेरि युद्ध सुरु भयो त बुबा!
कति हो कति अव्यक्त कथा
लेखापानीवाट परिवार लिन
स्टीलवेल रोड वाट हिँडेर बर्मा जाँदा
सात दिन हिँडे पछि बाटैमा बिरामी भएर
उन्तिस दिन स्यानो कटेरामा बिताएको व्यथा
साथीहरुले छोडेर गएको कथा
भन्दै रुँदै गर्नु हुन्थ्यो तपाईँ
फेरि युद्ध सुरु भयो त बुबा!
स्वस्थानीको साङ्गे गरेर
ठुलीआमा घाँस काट्न जाँदा
जापानले फ्याँकेको पुरानो ग्रेनेड
आमाले हँसियाले ट्वाक्क हान्दा पड्केर
ठाउँ को ठाउँ ठहरै भएको कथा
भनेर डाको छोडेर रुनु हुन्थ्यो
फेरि युद्ध सुरु भयो त बुबा!
युद्धबन्दी ब्रिटिशको ठुला दुईजना सेना अधिकारी
जापानी सेनाको बेरेकमा
झाडु मार्दै गरेको दृश्य
हजुरलाई देखेर उनीहरूको
अश्रु भरिएको नयनयुगल
आफन्त झै ठानेर कुरा गर्न आएको
कथा भन्दै भावुक हुनु हुन्थ्यो
फेरि युद्ध सुरु भयो त बुबा!
आफन्तहरु बर्मामै रहे
हजुरको र आमाको बर्मामा भएका
आफन्त भेट्न सपना साकार नभएको व्यथा
बिथोन्नु सम्म विथल्यो युद्धले भन्नु हुन्थ्यो
हजुर र आमा सधैँ
फेरि युद्ध सुरु भयो त बुबा!
हजुर र आमा छिटै वैकुण्ठधाम जानुभयो
ठिकै भए जस्तो पो लाग्न थाल्यो
युद्ध देखेको भए सायद सताउने थियो होला
पुराना यादहरुले
भक्कानो फोरेर आउँथ्यो होला उद्गार
जगत ध्वंसको कगारमा छ अहिले
होडबाजी छ एक अर्कामा
अर्को हिरोसिमा काण्ड हुन्छ होला फेरि
गिद्ध प्रकितिवाट हराए जस्तै
अब मानिसहरू पनि हराउने तर्खरमा
विभत्स रूप छ यहाँ बुबा
कुन भनौ, कुन नभनौ
प्रतिदिन कम्पन हुन्छ धरती
बम, गोला र मिसाइलको शब्दले
धरती,आकाश र जल सबैमा
बारुदको गन्ध छ
कसैको गुहार कोही सुन्दैनन्
राष्ट्रहरू एक अर्कालाई नै गन्दैनन्
त बीर कि म बीर
लाखेश तँलाई यसले उसलाई
हजुर त अनन्त यात्रामा
हामीपो अभरमा छौ बुबा!
फेरि युद्ध सुरु भयो त बुबा!
फेरि युद्ध सुरु भयो त बुबा!
******
पुरुषोत्तम उपाध्याय दाहाल
धौला बोकापथार
तिंसुकिया, आसाम